KUMARBAZIN HATASI

Karen Jones bir futbol hastası.İngiltere ligini televizyondan takip ediyor ve Manchester United’ı tutuyor. Bir sabah basit bir e-posta aldı.

12 Ekim – Derby County kazanır

Bu e-posta üzerine pek düşünmedi, fakat sonradan Derby  County’nin o tarihteki maçı gerçekten kazandığını ve bunun birçok insan için çok düşük ihtimali olan bir sonuç olduğunu farketti..
Ertesi hafta Middlesbrought’nun kazanacağını söyleyen benzer bir e-posta aldı ve takım gerçekten de kazandı. Üçüncü hafta Karen başka bir tahmin aldı, bu da, dördüncü haftaki tahmin gibi doğru çıktı.
Artık Karen’ın merakı iyice uyanmıştı. Görünüşe göre sadece dünyanın tek güvenilir psişiğinin dikkatini çekmekle kalmamış, bu tahminlerden hareketle bahse girerse biraz para da kazanacaktı. Karen ihtiyatlı bir kadın ve tüm maç sonuçlarının önceden belirlendiğine pek inanmamakta, bu yüzden bekledi.
Fakat aynı şey devam etti. Her hafta maçın sonucunu tahmin eden bir e-posta aldı ve her hafta tahmin doğru çıktı. Fakat 10. haftaya gelindiğinde e-posta değişti. Bu sefer şunlar yazmaktaydı.

Son tahminlerinizi alabilmek için PayMate üzerinden Futbol Tahminleri Ltd şirketinin hesabına 250 euro yatırmanız gerekiyor.

Karen neden daha önce bahis oynamadım diyerek kendine kızdı, fakat daha sonra 250 sterlinin çok büyük bir para olmadığını ve 2000 sterlinlik bir bahis oynarsa çok iyi para kazanacağını düşündü. Üst üste dokuz maçın sonucunu doğru tahmin etme ihtimalinin (maç sonuçlarının rastlantısal olduğunu varsayarak) 7000’de bir ihtimal olduğunu hesapladı. Bu, Futbol Tahminleri Ltd şirketinin kesinlikle içerden bir tüyo aldığı anlamına gelmekteydi. Ve nihayetinde ücreti ödedi, tahmini aldı ve bahse girdi.
Fakat daha sonra olup bitenler üzerine biraz daha düşündü ve zihni üniversitede aldığı olasılık derslerine kaydı. İşte o zaman aptallık yaptığını ve bir olasılık tuzağına düştüğünü anladı. Futbol tahminleri Ltd şirketinin gelecek haftaki maçı kimin kazanacağı hakkında en ufak bir fikri yok ve o dolandırıldı.

---

 Karen’in düşünerek bulduğu şey nedir?

---

Karen gücünü olasılık yasaları, basit bölme işlemi ve insan psikolojisininnaifliğinden alan bir üçkağıda gittiğini farketti.
Dolap şu şekilde dönüyor:
Futbol takımları Ltd şirketi bir milyon e-postadan oluşan bir mail listesi satın alır. Şirket bundan sonra ilk e-postasını gönderir. Listedeki insanların yarısına Derby County’nin kazanacağını söyleyen bir e-posta, diğer yarısına da rakibinin kazanacağını söyleyen bir e-posta atılır (açıklama kolaylığı sağlaması için maçların bir tarafın kazanmasıyla sonuçlanacağını varsayıyoruz). Yani maçın sonucu ne olursa olsun 500.000 kişi doğru tahmini alacaktır. Bir sonraki maçın sonucunu tahmin eden e-posta, artık sadece ve sadece bu insanlara gönderilecektir. Bunların yarısına bir takımın kazanacağı, öteki yarısına öteki takımın kazanacağı söylenir. Bu sürecin sonunda sadece doğru tahminleri alan belli sayıda insan kalacaktır. Onların açısından Futbol Tahminleri Ltd bütün maçların sonuçlarını doğru tahmin etmiştir. Olup biten Karen gibi insanların tümüyle doğru tahminlerden oluşan diziyi almasından ibarettir.
Öyleyse Karen’in kafasına dank eden şudur; Bu e-postaları alan başka insanlar da vardır ve yanlış tahminleri alan insanların sayısı doğru tahminleri alan insanların sayısından kıyaslanamayacak kadar fazladır.

“Einstein Bulmacısı “adlı kitaptan alıntıdır.